Altijd blijven spelen

In het dorp waar ik ben opgegroeid had je een speelgoedwinkel, tevens kapsalon, waar nog een bel rinkelde als je de drempel over stapte. Mijn haar liet ik er niet knippen, want het rook er naar sigaretten, scheerschuim en oude mannen. Nee, ik kwam er alleen voor de speelgoed-sectie. Ik droomde weg bij de modeshow van barbiepoppen en de regenboog aan kleurpotloden. En dan moest het leukste nog beginnen: het spelen zelf! Uren bracht ik met mijn Barbies en vriendinnen door op mijn kamer. Barbie werd vervangen door eindeloze zondagen RISK met mijn broers en buurmeisjes. Hoewel ik daar toen helemaal niet bij stil stond, leerde ik door al dat spelen van alles: rekening houden met anderen, vooruit denken, goed observeren en luisteren, oog te hebben voor detail en geduldig te zijn.

En dan, voor je het weet, ben je volwassen. Je hebt een baan. Je sport, spreekt af met vrienden, runt een huishouden, gaat op reis. Maar spelen? Nee joh, je bent toch geen kind meer?

Ik vind dat zo jammer! Want spelen brengt je zoveel. Thuis èn op het werk. Over dat laatste wil ik het graag met je hebben. Spelen op je werk.

Want we vergaderen aan een stuk door en verdwijnen in onze laptop of telefoon. Druk discussiërend over die lastige collega of klant, lopen we naar de volgende afspraak. We schrijven rapportages en nota’s. We prakkiseren over hoe we die ambitieuze doelen moeten gaan halen. We vieren dat we een nieuwe klant hebben binnen gehaald, maar gaan snel weer door. Leren en ontwikkelen doen we buiten de deur op gezette tijden. Als het tenminste past in onze agenda’s. We praten met elkaar, maar luisteren niet echt. We kijken, maar zien elkaar nauwelijks. We denken onszelf en elkaar te kennen, maar beseffen niet dat er zoveel meer te ontdekken en te leren valt. 

Herkenbaar? Ga spelen met je collega’s! Geen zorgen, kleurpotloden en Barbiepoppen zijn niet per se nodig. Er zijn serieuze spellen die je tijdens het werk, in een overleg of bij een training kunt inzetten. Bij Tele’Train doen we niets liever, omdat we weten wat spelen op het werk oplevert. 

Het geeft plezier, energie en ontspanning.

Het biedt inzicht in jezelf en anderen.

Het legt teampatronen bloot.

Het vergroot je creativiteit.

Spelen zorgt voor connectie.

Het kan je hoofd leegmaken.

Het helpt je om oplossingen te bedenken voor problemen.

Je oefent er bepaalde vaardigheden mee.

Je merkt na misschien het eerste ongemak, ‘hoezo gaan we spélen?’, dat deelnemers helemaal opgaan in het spel. Maskers vallen af. Er wordt gelachen, verwondert, afgehaakt, gejuicht, gefluisterd. Bondjes worden gesmeed. Emma blijkt een stuk competitiever dan je dacht en Bas blijkt net zo’n fan van puzzels te zijn als jij. Over de ervaringen wordt nog lang nagepraat. En bij die lastige klus wordt gerefereerd aan wat je leerde tijdens dat spel dat jullie toen speelden. Het is goud waard.

In de speelgoedwinkel voor de werkenden onder ons, zou je best wel eens kunnen verdwalen. Want er zijn energizers, simulaties, puzzels en bordspellen. Er worden monumenten en kubussen gebouwd. Je leert op afstand of met een blinddoek om met elkaar te communiceren. Je wordt uitgedaagd op je aannames en onderhandelingstechnieken. Online maak je je eigen avatar en hoop je zo snel mogelijk een volgend level te behalen. En met pionnen, kaarten en een dobbelsteen leer je te reflecteren.

Als trainer zorgde ik ervoor dat spelen altijd onderdeel was van een training die ik ontwikkelde en gaf. Zo gebruikte ik bij een groep teamleiders van wie de afdelingen als eilanden opereerden, eens T-Trade. Een spel waar samenwerken, onderhandelen, je communicatiestijl aanpassen, competitie en leiderschap in samenkomen. Er moesten kubussen worden gebouwd, wat nogal een uitdaging was. Ik herinner me blokjes die in broekzakken verdwenen, kaarten die tegen de borst werden gehouden en snoeiharde onderhandelaars. Wat hebben we ontzettend gelachen, ons verbaasd en geërgerd. Tijdens de evaluatie werd met enig schaamrood op de kaken bekend dat het in de praktijk, tussen teams notabene, niet heel veel anders ging. Om daarna samen concrete afspraken te maken en het voortaan anders te doen. Ook daarom is samen spelen zo waardevol: je laat allemaal het gedrag zien dat je ook in de dagelijkse praktijk laat zien. Samen ervaar je wat effectief en minder effectief is. En samen bepaal je wat er verbeterd kan worden.

Zo. Terwijl jij bedenkt welk spel je met collega’s gaat doen, zoek ik mijn Barbies en kleurpotloden  nog even op. Om de tijd te vergeten, plezier te maken en weer wat nieuws te leren.